ΠΩΣ ΝΑ ΜΙΛΗΣΕΤΕ ΣΕ ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΥΠΟΣΤΕΙ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ
Ένα γεγονός που πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν σχετικά με τα κακοποιημένα παιδιά, είναι ότι συχνά αγαπούν το άτομο που τα κακομεταχειρίζεται. Είναι δύσκολο να το πιστέψουμε, αλλά είναι αλήθεια!
Αυτό συμβαίνει γιατί το άτομο αυτό, είναι συχνά κάποιος που γνωρίζουν καλά και εμπιστεύονται, μέσα από το περιβάλλον τους. Συνεπώς τα παιδιά διστάζουν να αποκαλύψουν ότι κακοποιούνται, καθώς φοβούνται ότι το άτομο που τα βλάπτει θα πάθει κάτι κακό. Ένας άλλο λόγος είναι ότι πολλές φορές απειλούνται από τον ίδιο το θύτη.
Τα παιδιά που έχεις υπό την φροντίδα σου σε αγαπούν και σε εμπιστεύονται. Ένα παιδί που έχει υποστεί κακοποίηση, ίσως σου μιλήσει για αυτό που του συνέβη. Το να ακούσεις αυτό το παιδί είναι πολύ δύσκολο. Μπορεί να αντιδράσεις με διάφορους τρόπους. Η αντίδραση σου όμως είναι πολύ σημαντική για το παιδί. Εάν αντιδράσεις με απέχθεια ή δεν πιστέψεις αυτά που σου λέει, ίσως σταματήσει να σου εξιστορείται τι συνέβη. Αυτό θα το αποτρέψει να δεχτεί βοήθεια. Θα αποτρέψει τον τερματισμό της κακοποίησης.
Πρέπει να ακούτε με πολύ προσοχή ένα παιδί που σας μιλάει για την τραυματική εμπειρία του. Μην ξεχνάτε, ότι είναι πολύ δύσκολο για εκείνο να εξωτερικεύσει αυτά που το βασανίζουν. Ειδικά όταν το παιδί έχει υποστεί σεξουαλική κακοποίηση, έχει καταφέρει να βρει όλο το κουράγιο που διαθέτει για να σας μιλήσει. Το πως θα μπορέσετε να βοηθήσετε το παιδί θα κριθεί από το πως θα χειριστείτε την συζήτηση.
Ακολουθήστε τις παρακάτω συμβουλές, όταν μιλάτε με ένα παιδί που αποκαλύπτει κακοποίηση:
- Βοηθήστε το παιδί να αισθανθεί άνετα. Δεν είναι εύκολο για ένα παιδί να μιλάει για την κακοποίηση του. Σεβαστείτε την ιδιωτικότητα του και μιλήστε του σε ένα ήσυχο μέρος, το οποίο θα είναι όμως οικείο. Αυτό θα το βοηθήσει να αισθανθεί άνετα.
- Καθησυχάστε το παιδί ότι δεν είναι δικό του λάθος. Τα περισσότερα παιδιά που έχουν υποστεί κακοποίηση αισθάνονται ή κατηγορούνται από τους θύτες τους, ότι εκείνα είναι υπεύθυνα για αυτό που τους συνέβη. Είναι πολύ σημαντικό να πείτε στο παιδί ότι δεν είναι ένοχο και υπεύθυνο για την κακοποίηση του. Πρέπει να ξέρουν ότι δεν έχουν κάνει τίποτα κακό.
- Προσπαθήστε να μην αντιδράσετε με σόκ, θυμό ή απέχθεια. Η αντίδρασή σας απέναντι σε αυτά που το παιδί σας εκμυστηρεύεται είναι πολύ σημαντική για εκείνο. Να είστε ήρεμοι καθώς σας παρακολουθεί με προσοχή. Εάν αντιδράσετε με θυμό ή απέχθεια, δεν θα νιώσει άνετα να συνεχίσει. Ίσως ακόμα του δημιουργήσετε φόβο και σύγχυση. Αυτό θα σας αποτρέψει από το να ενεργήσετε έγκαιρα και να το βοηθήσετε.
- Μην πιέσετε το παιδί να σας μιλήσει. Δώστε του χρόνο και αφήστε το να μιλήσει με το δικό του ρυθμό. Σε περίπτωση που το παιδί είναι απρόθυμο να μιλήσει, μην το αναγκάσετε. Ακόμη εάν δεν αισθάνεται άνετα όταν μιλάει για συγκεκριμένα γεγονότα, μην το πιέσετε για περισσότερες λεπτομέρειες. Μπορείτε να αλλάξετε θέμα συζήτησης, με κάτι που το κάνει να νιώθει πιο άνετα.
- Μην αναγκάσετε το παιδί να σας δείξει τα τραύματα του. Εάν εκείνο θέλει να τα δείξει, μπορείτε να του το επιτρέψετε. Στην περίπτωση όμως που είναι απρόθυμο, μην το πιέσετε. Ακόμη δεν μπορείτε να επιμείνετε να βγάλει τα ρούχα του ώστε να δείτε έαν διαθέτει όντως μώλωπες.
- Χρησιμοποιήστε απλές λέξεις, κατανοητές από τα παιδιά. Εάν το παιδί πει κάτι που δεν καταλαβαίνετε, όπως μια λέξη για ένα μέρος του σώματος, ζητήστε από το παιδί να σας δείξει το μέρος αυτό στο σώμα του. Μην διορθώνετε και σε καμία περίπτωση μην γελάτε με τις λέξεις που χρησιμοποιεί το παιδί. Όταν χρησιμοποιείται τις ίδιες λέξεις που χρησιμοποιεί το παιδί, το βοηθάτε να χαλαρώσει και να νιώσει λιγότερο φοβισμένο. Με αυτό τον τρόπο, το παιδί θα νιώσει ότι το καταλαβαίνουν.
- Μην ανακρίνετε το παιδί. Ο σκοπός της συζήτησής σας είναι να μαζέψετε αρκετές πληροφορίες, ώστε να κάνετε επίσημη καταγγελία. Όταν έχετε τις πληροφορίες που χρειάζεστε μπορείτε να σταματήσετε τη συζήτηση. Μην προσπαθήσετε να αποδείξετε ότι συνέβη η κακοποίηση.
- Κάντε κατάλληλες ερωτήσεις. Επιλέξτε προσεχτικά το λεξιλόγιο των ερωτήσεων σας. Αυτό εξασφαλίζει ότι θα πάρετε σωστές πληροφορίες από το παιδί. Για παράδειγμα, εάν δείτε ένα μώλωπα στο παιδί, που πιθανόν να προέρχεται από κακοποίηση, μπορείτε να πείτε στο παιδί “Αυτό πρέπει να πονάει. Θέλεις να μου πείς πως έγινε;”. Δεν θα ήταν κατάλληλο να πείτε, “Αυτή η μελανιά έγινε επειδή κάποιος σε χτύπησε;”. Θυμηθείτε ότι μπορεί να κάνετε περισσότερο κακό εάν “φυτέψετε” στο παιδί ιδέες ή λέξεις. Αφήστε το να σας πει την ιστορία του και να σας δώσει απαντήσεις.
- Μην κάνετε “Γιατί” ερωτήσεις. Ερωτήσεις όπως “Γιατί σε χτύπησε” ή “Γιατί το έκανε αυτο”, θα μπερδέψουν το παιδί περισσότερο. Θυμηθείτε ότι τα παιδιά που έχουν υποστεί κακοποίηση συχνά δεν καταλαβαίνουν για ποιο λόγο τους συμβαίνει. Αυτού του είδους οι ερωτήσεις θα τα αναγκάσουν να σκεφτούν τα αίτια της κακοποίησης. Επιπλέον δεν πρόκειται να σας δώσουν χρήσιμες πληροφορίες.
- Μην μάθετε στο παιδί νέους όρους ή λέξεις. Κάτι τέτοιο μπορεί να το επηρεάσει ή να το βλάψει. Επίσης αλλάζετε την αρχική αποκάλυψη του παιδιού, κάτι που είναι σημαντικό σε σχέση με το νόμο και το δίκαιο.
- Προσπαθήστε να καταλάβετε τι ζητάει το παιδί απο εσάς. Ίσως ζητήσει να υποσχεθείτε ότι δεν θα αποκαλύψετε το μυστικό του. Ίσως ζήτήσει να του πείτε τι πρόκειται να κάνετε. Είναι χρήσιμο να ξέρετε τι περιμένει το παιδί απο εσάς. Θα σας βοηθήσει να σχεδιάσετε τις επόμενες κινήσεις σας.
- Να είστε ειλικρινής με το παιδί. Πείτε του πως πρόκειται να ενεργήσετε. Αυτό θα του εμπνεύσει εμπιστοσύνη. Μην υποσχεθείτε πράγματα που δεν μπορούν να γίνουν. Για παράδειγμα, πείτε του ότι ίσως χρειαστεί να το αποκαλύψετε σε κάποιον, έτσι ώστε να μην ξαναπληγώθει. Με αυτό τον τρόπο δεν θα φοβηθεί εάν ανακαλύψει ότι κάποιος άλλος ξέρει το μυστικό του.
- Επιβεβαιώστε τα συναισθήματα του παιδιού. Πείτε του ότι είναι λογικό να νιώθει φοβισμένο, πληγωμένο, μπερδεμένο ή θυμωμένο.
- Στηρίξτε το παιδί. Κάντε το να νιώσει ότι χαίρεστε που σας εκμυστηρεύτηκε αυτό το συμβάν. Δείξτε του ότι το πιστεύετε και ότι νοιάζεστε. Μερικά παιδιά θεωρούν ότι δεν θα τα θέλετε πια, εξαιτίας αυτού που σας είπαν. Διαβεβαιώστε τα ότι είστε ακόμη φίλοι τους.
- Θυμηθείτε: η ασφάλεια του παιδιού είναι το παν. Να είστε ευαίσθητοι και να νοιάζεστε για την ασφάλεια του. Να έχετε υπόψιν ότι υπάρχει η πιθανότητα να κακοποιηθεί περαιτέρω στο μέλλον εάν μαθευτεί ότι κατήγγειλε την κακοποίηση του. Εάν θεωρείτε ότι το παιδί βρίσκετε σε κίνδυνο, επικοινωνήστε με την αστυνομία το συντομότερο δυνατόν.